Czy Włochy mają godło państwowe?
Może to brzmieć dość dziwnie, ale zapytanie Włocha czy Włoszki o godło kraju może ich niekiedy wprawić w zakłopotanie. Długo się zastanawiają próbując przypomnieć sobie symbole narodowe, często odpowiadają niepewnie, że… “Włochy chyba nie mają takiego znaku”. Włochy oczywiście mają własne godło państwowe, ale nie wszyscy zdają sobie sprawę jak ono wygląda, choć oczywiście widzieli je wcześniej.
W tym momencie Polacy, którzy na ogół bardzo dobrze znają wszystkie symbole narodowe, mogą posądzać Włochów o brak “wrażliwości narodowej”. Zwróćmy jednak uwagę, że polski Biały Orzeł znany jest od pokoleń, krążą o nim legendy, śpiewa się o nim piosenki – jednym słowem – trudno go nie zauważyć. Godło Włoch zostało oficjalnie uznane dopiero 5 maja 1948 roku.
Dodatkowo godło włoskie nie jest zawieszane na ścianie ani w urzędach publicznych, ani w szkołach jak w Polsce. Na to miejsce we Włoszech zawiesza się zdjęcie Prezydenta Włoch. Godło w życiu codziennym można znaleźć na ogół na dokumentach z różnych instytucji państwowych, głównie w wersji czarno – białej, która nie tak bardzo rzuca się w oczy.
Dodatkowo przedmiot wiedza o społeczeństwie (wł. educazione civica) jest wprowadzony do szkół, po długiej przerwie, od 2020 roku.
Przejście od królestwa do republiki
To że znajomość godła nie jest tak znana wśród Włochów ma także swoje wytłumaczenie historyczne. Włochy jako zjednoczone Królestwo Włoch istnieje od 17 marca 1861 roku. Kraj był reprezentowany przez króla z dynastii Savoia i to jego herb zaczął być rozpowszechniany w całym kraju. Można go było zobaczyć np. na skrzynkach na listy, z których niektóre zawieszone na furtkach, albo drzwiach domów po dzień dzisiejszy posiadają ten herb.
Jak wiadomo Włochy obecnie są republiką. Ta zmiana ustroju państwowego nastąpiła w wyniku ogólnokrajowego referendum, gdzie większość opowiedziała się za obaleniem monarchii i ustanowieniem republiki. Dzień ustanowienia Republiki Włoch przypada na 2 czerwca 1946 roku.
Znaczenie godła
Godło Włoch (wł. l’emblema della Repubblica Italiana) składa się z: białej, pięcioramiennej gwiazdy o czerwonych obwódkach umieszczonej na kole zębatym i otoczonych dwiema gałęziami: oliwy i dębu, powiązanych czerwoną wstęgą na której widnieje napis REPUBBLICA ITALIANA (REPUBLIKA WŁOCH).
Każdy z elementów posiada swoje symboliczne znaczenie:
- Gwiazda inaczej zwana Stellone to symbol, który od wieków symbolizuje półwysep włoski, Italię
- Koło zębate jest odniesieniem do pracy
- Gałąź oliwna reprezentuje pokój
- Gałąź dębu to siła i męstwo zarówno moralna jak i fizyczna
Jak powstało godło Włoch?
Autorem godła jest artysta Paolo Paschetto (urodzony w Torre Pellice niedaleko Turynu 1885 – 1964), który wygrał dwa konkursy ogłoszone na wybór godła Włoch.
By wybrać godło Republiki ogłoszono konkurs. Zgłosiło się 341 kandydatów, którzy zaprezentowali rysunki w wersji kolorowej i czarno – białej. Z konkursu wyłoniono pięciu laureatów. Z racji, że żaden projekt nie spotkał się z przychylnością komisji, postanowiono by wykonać zupełnie nowy projekt. Uzgodniono, że powinien on zawierać następujące elementy: mury miasta w formie korony otoczone wieńcem, złożonym z roślinności, flory włoskiej. Poniżej miało znajdować się morze, a powyżej złota gwiazda włoska (tzw. Stellone), rysunek miał wieńczyć napis: UNITÀ i LIBERTÀ (wł. JEDNOŚĆ i WOLNOŚĆ).
Konkurs, który wygrał Paolo Paschetto, wykonał rysunek według wspomnianych wyżej wytycznych.
Projekt i tym razem nie spodobał się, dlatego ogłoszono zupełnie nowy konkurs z powołano nową komisję. Do konkursu znowu wystartował Paolo Paschetto i to on ponownie wygrał konkurs. Zaprezentował dwa projekty i jeden z nich, po pewnych przeróbkach został wybrany, zaakceptowany i to ten znak do dnia dzisiejszego widnieje na wszystkich włoskich dokumentach, paszportach i dowodach osobistych.
Tekst napisano w oparciu o informacje uzyskane w trakcie wizyty w zamku Castello Miradolo.
