Karabinierzy (wł. Carabinieri) we Włoszech wraz z Policją (wł. Polizia) są głównymi służbami odpowiedzialnymi za porządek publiczny.
Karabinierów łatwo zauważyć ze względu na dość charakterystyczny, elegancki mundur i spodnie z czerwonymi lampasami. Takie same lampasy nosiło Wojsko Piemonckie przeszło 200 lat temu. Podobieństwo nie jest przypadkowe, pierwsi karabinierzy to właśnie Piemontczycy.
Rys historyczny Karabinierów
Służba Karabinierów została powołana do życia 13 lipca 1814 roku przez władcę Królestwa Sardynii i Piemontu Vittorio Emanuele I w Turynie. Powstał I Korpus Karabinierów Królewskich. Karabinierzy do dzisiaj stanowią I Korpus Wojska Włoskiego, na wszystkich uroczystościach jako pierwsi otwierają pochód.
W momencie powstania ta nowa służba policyjna była absolutną nowością: stanowiła instytucję o podwójnej funkcji: obrony państwa i ochrony bezpieczeństwa publicznego.
Żołnierze uzbrojeni byli w karabinki wł. carabina, stąd zaczęto nazywać ich karabinierami wł. carabinieri i byli pierwszym korpusem Wojska Sardyńskiego (tak wówczas nazywano Armię Piemoncką). Ta część Armii posiadała nieco inne zadania niż reszta wojska, została rozmieszczona na całym terytorium państwa, zarówno w miastach jak i na wsiach i posiadała bliski kontakt z ludnością. Zazwyczaj nawiązywała się współpraca, często życzliwa, między żołnierzami i ludnością. Do tej pory we Włoszech karabinierzy cieszą się dobrą opinią wśród społeczeństwa, dodatkowo utarło się przekonanie, bardziej lub mniej uzasadnione, że są bardziej wyrozumiali i sympatyczni niż policjanci.
Karabinierzy od samego początku uważani byli za dobrze ubranych żołnierzy, posiadali bowiem eleganckie mundury w odcieniu turkusu, ozdobione srebrnymi dodatkami i charakterystyczną czapkę z niebiesko – czerwonym pióropuszem zwaną lucerna. Kolory niebieski i czerwony do dziś pozostają w symbolice Karabinierów i odnajduje się je w herbie i kolorystyce motocykli i samochodów.
Kolor niebieski symbolizuje szlachetność instytucji, męstwo, lojalność, sprawiedliwość, miłość do kraju, natomiast czerwony – śmiałość, odwagę, poświęcenie.
Na czarnych i dość wysokich czapkach z daszkiem karabinierów znajduje się srebrny płomień (wł. fiamma d’argento). Jest to symbol tej służby mundurowej. Bardzo często w telewizji lub w gazetach Karabinierzy nazywani są przez dziennikarzy ‘Fiamme d’argento‘ – srebrne płomienie.
Mundur galowy, w który ubierają się dzisiaj karabinierzy na uroczystości o szczególnie wysokiej randze wzorowany na pierwotnej i historycznej wersji.
Powołani do życia w Piemoncie w 1814 roku Karabinierzy obecni byli jedynie w granicach Królestwa Sabaudii. W ramach późniejszych zmian politycznych i co za tym idzie zmianom granic państwa, poszerzył się także obszar ich służby. Posterunki Karabinierów znajdowały się w całym Królestwie Włoch, a po zmianach statusu politycznego państwa później także w nowej Republice Włoskiej.
Karabinierzy w pierwszej osobie brali udział we wszystkich wydarzeniach historycznych przez jakie przechodziły Włochy: walki o zjednoczenie Włoch, I i II Wojna Światowa, walka z mafią i terroryzmem (tzw. anni di piombo – ołowiane lata), są także zaangażowani w różne międzynarodowe akcje na rzecz pokoju i bezpieczeństwa.
Jaka jest różnica między Policją i Karabinierami?
Ludziom spoza Włoch trudno zrozumieć jaka jest różnica między tymi dwiema strukturami odpowiedzialnymi za porządek publiczny. Jest to rzecz jak najbardziej zrozumiała. Zarówno jedni jak i drudzy kontrolują, są obecni w miejscu zamieszek, interweniują w przypadku łamania prawa – te same obowiązki a jednak dwie struktury w zupełnie innych mundurach.
Oto zestawienie, które powinno pomóc z zrozumieniu jakie są zasadnicze różnice między Policją i Karabinierami we Włoszech.
POLICJA to służba cywilna pod kontrolą Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, która jest odpowiedzialna za zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, zapobieganie i tłumienie przestępczości i porządku publicznego oraz pomoc obywatelom. Policja działa głównie w miastach i jest odpowiedzialna za miasta i ich okolice.
KARABINIERZY to służba wojskowa (rodzaj żandarmerii wojskowej) pod kontrolą Ministerstwa Obrony Narodowej, która jest odpowiedzialna za zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, zapobieganie i zwalczanie przestępczości i porządku publicznego, ale także za wykonywanie funkcji policji sądowej i ochronę dziedzictwa kultury i środowiska. Karabinierzy są obecni zarówno w miastach, jak i na obszarach wiejskich, a ich służba obejmuje cały kraj.
Przykłady innych służb porządkowych we Włoszech o zawężonej specjalizacji :
Guardia di Finanza – zajmuje się przestępstwami i wykroczeniami finansowymi, czasami ich samochody widać na ulicach jak zatrzymują ciężarówki i kontrolują ładunek i dokumenty
Polizia Penitenziaria – służby więzienne, policja więzienna
Guardia Costiera – bezpieczeństwo i kontrola na morzu, ochrona wybrzeża