Wjeżdżając do Turynu autostradą z Mediolanu, na rondzie które wprowadza do miasta leży monumentalny sfinks. Obecność tej postaci w miejscu dość zaskakującym, nie jest żadną enigmą, ale wręcz przeciwnie jawną reklamą Muzeum Egipskiego, znajdującego się właśnie w Turynie. Kopia sfinksa wita wszystkich wjeżdzających do miasta, zapraszając do odwiedzin wersji oryginalnej rzeźby, znajdującej się na via Accademia Delle Scienze 6. Warto odwiedzić to zabytkowe muzeum, gdyż posiada status drugiego na świecie pod względem znaczenia i zbiorów. Wyprzedza je tylko ojczyzna faraonów – Kair w Egipcie.
Muzeum Egipskie w Turynie samo w sobie może być uznawane za obiekt muzealny. Zlokalizowane w samym centrum miasta, w dużym barokowym gmachu, muzeum powstało w 1824 roku i jest najstarszym tego typu na świecie. W swoich zbiorach, które obejmują takie przedmioty jak: papirusy, sarkofagi i przedmioty życia codziennego, opowiada historię sprzed 4 000 lat.
Muzeum odwiedza codziennie duża liczba osób z Turynu, Włoch i często także z zagranicy. W dni powszednie wiele tu wycieczek szkolnych ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych z miasta i okolic.
2015 roku muzeum zostaje radykalnie zmodernizowane: zwiększa się powierzchnię muzealną i polepsza sposób prezentacji eksponatów. Pomimo, że mieści się w zabytkowym budynku sposób oświetlenia i prezentacji zbiorów w szklanych szafach jest bardzo nowoczesny i dobrze przemyślany. Dzisiaj muzeum mieści się na 4 pozionach, posiada 15 sal wystawowych. Wszyscy zwiedzający otrzymują “elektronicznego przewodnika” – urządzenie wielkości telefonu i słuchawki, gdzie nagrana jest cała historia kolekcji i którą każdy zwiedzający może odsłuchać. Do wyboru wiele języków, niestety nie ma języka polskiego.
[adrotate banner=”3″]
Wspomnieć należy, że oprócz klasycznej prezentacji zbiorów, znaleźć można miejsce, które w sposób szczególny oddaje tajemniczą atmosferę starożytnego Egiptu. Mowa tu o Galleria dei Re czyli Galerii Królów, która zawiera kamienne rzeźby sfinksów, faraonów, bóstw egipskich. Ta część został zaprojektowana przez scenografa filmowego, zdobywcę nagrody Oskara – Dante Ferretti. Wielu jest zwiedzających, którzy po długim chodzeniu zatrzymują się właśnie tutaj, siadają niekiedy na podłodze i kontemplują, próbując wczuć się w atmosferę jakże odległych czasów. Należy nadmienić, że to ostatni przystanek przed zakończeniem zwiedzania.
Wielu może spytać: skąd taka struktura i samo zainteresowanie kulturą egipską w Turynie? Szukając odpowiedzi w legendach zaznaczyć należy, że po Turynie krąży opowieść o egipskich korzeniach miasta. Zainteresowanych odsyłam do opublikowanego na blogu artykułu „Skąd byki w Turynie, czyli krótka historia nazwy miasta”.
Kultura egipska i kultura rzymska spotykają się już w przeszłości, za czasów Imperium Rzymskiego i jego podbojów. Do tej pory spotkać możemy w wielu włoskich miastach obeliski egipskie. Mnie udało się je zobaczyć oprócz Rzymu, także we Florencji w ogrodzie przy Palazzo Pitti – Giardino di Boboli, a także w Turynie. Pochodzą jeszcze z czasów faraonów i nawiązują do czci boga słońca Ra, ich kształt nawiązuje do promieni emanowanego światła.
Wracając do samego muzeum w Turynie, źródła historyczne potwierdzają, że władca Carlo Emanuele I z dynastii Savoia między 1626 a 1630 rokiem decyduje zwiększyć swoją galerię sztuki antycznej i zakupuje zbiory od książąt Gonzaga z Mantovy, wśród nich znajduje się słynne dzieło „Mensa Isaiaka”, które jak się później okazuje, jest kamieniem węgielnym dzisiejszego muzeum. Wykonana została najprawdopodobniej w Rzymie w I wieku n.e. by upiększyć świątynię ku czci bogini Izydy. Jak widomo Rzymianie podczas podbojów obcych terytoriów w zwyczaju mają także okazywanie czci bóstwom podbitych ludów. W konsekwencji wierzą zatem i oddają cześć bóstwom rzymskim, greckim, egipskim, stawiają im także świątynie. Stąd cześć bogini Izydy w Rzymie, czy w Turynie.
[adrotate banner=”3″]
Dalsze kroki zmierzające do wzbogacenia kolekcji, wykonuje w 1759 roku Carlo Emanuele III z dynastii Savoia, wysyłając do Egiptu profesora botaniki z Universytetu Turyńskiego Vitaliano Donati. Uczony ma za zadanie znajdować i kupować przedmioty wysokiej wartości. Dzięki niemu przybywają do Turynu trzy duże, monumentalne rzeźby.
Duży wpływ na dalsze gromadzenie eksponatów posiada wykształcony i światły hrabia i podróżnik Carlo Vidua di Conzano, umiejący skutecznie przekonać króla Vittorio Emanuele I i jego następcę Carlo Felice do zakupu dużej i znaczącej kolekcji jaką zgromadził Bernardino Drovetti.
Pochodzący z Piemontu Drovetti jest dyplomatą na usługach rządu francuskiego. Od 1811 roku kolekcjonuje wszelkie przedmioty związane z antycznym światem faraonów. Kilka lat później w Aleksandrii, w Egipcie proponuje ich sprzedaż Francuzom i Włochom. Jak wsponiano wcześniej kolekcja licząca 5.300 przedniotów zakupiona zostaje za namową hrabiego Vidua przez władców Savoia 24 marca 1824 roku.
Drovetti posiada duże przeczucie archeologiczne, kolekcjonuje bowiem nie tylko przedmioty bardzo kosztowne, ale także te mniejszej wartości cenowej, ale znaczącej wartości historycznej. To dzięki zestawieniu wszystkich tych przedmiotów można odtworzyć codzienne życie starożytnych Egipcjan i klimat ówczesnych czasów.
Znaczenie kolekcji egipskiej w Turynie jest tak duże, że przyjeżdża tu na prowadzenie badań naukowych w 1824 roku Jean-Francois Champolion, naukowiec, który jako pierwszy odszyfrowuje znaczenie hieroglifów, dając początek nowej dziedzinie egiptologii.
Od 1894 roku dyrektorem muzeum zostaje Ernesto Schiaparelli, który w 1903 roku powołuje do życia organizację MAI (Missione Archeologica Italiana), której celem jest zwiększenie zasobów istniejącej kolekcji. Jako pierwszym krokiem jest zakupienie nowych przedmiotów, a następnie w latach 1903 i 1920 przewodzi 12 wykopaliskiom, mającym za zadanie wzbogacenie zasobów muzeum.
[adrotate banner=”3″]
Taka jest w skrócie historia tego miejsca, które niedługo liczyć będzie 200 lat! Zapraszam gorąco do jego zwiedzania nie tylko znawców historii, ale również osób, które są miłośnikami piękna, by odkryć świat i geniusz ludzki sprzed 4 000 lat zdolny do stworzenia tak ciekawej i zaawansowanej kultury, jaką jest bez wątpienia kultura egipska.
Tekst i informacje w nim zawarte napisany został w oparciu o przewodnik po Muzeum Egipskim i teksty umieszczone w samym muzeum.
