Turyn dla wielu ludzi to “miasto przemysłowe”. Zaskoczeniem może być fakt, że posiada on bardzo stare korzenie i wywodzi się jeszcze z czasów Cesarstwa Rzymskiego.
Porte Palatine to symbol rzymskiego pochodzenia Turynu i najstarsza konstrukcja, jaką tu można podziwiać. Miasto zostało utworzone jako kolonia rzymska i zgodnie z ówczesnymi zwyczajami, było otoczone grubymi i wysokimi murami i posiadało kilka bram wjazdowych tzw. porte. Do dzisiaj zachowała się jednak tylko jedna taka brama – Porta Palatina.
Chociaż przetrwała tylko jedna brama rzymska, w Turynie utarł się zwyczaj nazywania jej w liczbie mnogiej tzn. Porte Palatine. Jest to odnośnik, że w przeszłości istniało ich więcej.
Turyn w epoce Cesarstwa Rzymskiego
Część dzisiejszego Piemontu była zamieszkiwana przez lud zwany Taurini. Przed 100 r. p.n.e. nie istniało w tej części Italii żadne miasto, ludzie stąd skupiali się w grupy domostw. Juliusz Cezar w 58 r. p.n.e., przechodząc przez te tereny podczas kampanii w Galii, założył tzw. castrum u zbiegu rzek Pad i Dora Riparia (to dwie główne rzeki Turynu).
Castrum to rodzaj ufortyfikowanych obozowisk legionów rzymskich, które rezydowały na danym terenie na stałe lub tymczasowo. Miały one kształt prostokąta i prawie zawsze budowano wokół nich liczne systemy obronne.
Miasto zostało ostatecznie założone już po śmierci Cezara, przez następującego po nim cesarza Augusta. Przyjęto nazwę Iulia Augusta Taurinorum. Nazwa ta odnosi się do Juliusza Cezara – Iulia, cesarza Augusta – Augusta, a cząstka Taurinorum pochodzi od ludu Taurini, który zamieszkiwał te ziemie.
Później funkcjonowała nazwa Augusta Taurinorum, aż w końcu nazwę ukrócono do Torino.
Szacuje się, że miasto zostało założone w latach 27 – 25 p.n.e. Znaczy to, że posiada przeszło 2000 lat!
Struktura quadrilatero romano
Za czasów rzymskich miasto miało bardzo regularną strukturę tzw. quadrilatero romano co oznacza, że ulice przecinały się tylko pod kątem prostym. Było to oczywiście nawiązaniem do wspomnianych wcześniej castrum rzymskich. Można to zaobserwować nawet dzisiaj, przechodząc przez tę część starego miasta, która do tej pory posiada tę nazwę.
W ramach dalszego rozwoju miasta, z upływem lat układ “regularnych prostokątów” w praktyce został z grubsza zachowywany. Turyn do dzisiaj posiada bardzo uporządkowany rozkład ulic.
W Turynie istnieje także wiele innych miejsc, gdzie odnaleziono pozostałości murów rzymskich. Jednym z nich jest Palazzo Madama – zabytkowy pałac w centrum, gdzie znajdowała się inna brama miasta tzw. Porta Praetoria. W sali na parterze pod przezroczystą podłogą, można obserwować oryginalne pozostałości murów rzymskich pochodzących sprzed 2000 lat.
Zwiedzanie Porte Palatine
Obecna struktura Porte Palatine jest owocem renowacji, która miała miejsce na przełomie XIX i XX wieku. Jako ciekawostkę należy wspomnieć, że konstrukcja ta przed nadaniem jej wyglądu, jaki możemy oglądać dzisiaj, była wykorzystywana jako więzienie.
Wokół Bramy Palatyńskiej utworzono duży plac, na którym umieszczono dwa duże posągi przedstawiające Cezara i Augusta, podkreślające tym rzymskie pochodzenie Turynu.
Są to wykonane z brązu reprodukcje dwóch marmurowych oryginałów przechowywanych w Rzymie, jednego w Muzeum Cywilizacji Rzymskiej i drugiego w Muzeach Watykańskich.
Podczas ostatnich prac restauracyjnych w tym zabytkowym miejscu utworzono ogród miejski, z którego wyłaniają się pozostałości archeologiczne, m.in. zachowana część murów miejskich. Ustawiono tu także ławki i miejsce to często jest odwiedzane przez turystów, albo przez mieszkańców Turynu, którzy lubią siadać tutaj na trawie. Miejsce to można zwiedzać swobodnie, o każdej porze dnia.
Jak dotrzeć do Porta Palatina? – przejeżdżając przez historyczne centrum Turynu, wystarczy skręcić w Via Porta Palatina, boczną ulicę Via Garibaldi i iść prosto, aż rzymska brama wyłoni się z panoramy miasta.
Park Archeologiczny znajduje się dokładnie przed Katedrą Turyńską i z boku Palazzo Reale.
Co zwiedzać w okolicy
Przychodząc tutaj, by zobaczyć Porte Palatine, można przy okazji zwiedzić inne miejsca znajdujące się w okolicy jak:
- Dzwonnica Katedry – il campanile del Duomo
- Katedra św. Jana Chrzciciela – la Cattedrale di San Giovanni (Duomo di Torino)
- Wykopaliska Teatru Rzymskiego – gli scavi del Teatro Romano
- Plac Zamkowy – Piazza Castello
- Ogrody Królewskie – i Giardini Reali
- Targ Porta Palazzo – il Mercato di Porta Palazzo
Źródło:
Torino. Il grande libro della città, fragment autorstwa Francesco Bosso
