Podczas pierwszej wizyty we Włoszech ma się wrażenie, że Włosi, a przynajmniej spora ich część całymi dniam siedzi w barach. Rano stoliki zastawione są filiżankami kawy, cappuccino, talerzykami z ciastkami albo rogalikami. Po obiedzie wpada się tam na szybką “małą czarną” przy barze. Natomiast późnym popołudniem są tam wysokie kieliszki i kolorowe małe zakąski. Po jakimś czasie samemu ma się ochotę wypróbować takiego “barowego życia” i wejść we włoskie zwyczaje dolce vita.
Co to jest aperitivo?
Apritivo to cała esencja włoskości, gdyż wiąże w sobie wiele elementów charakterystycznych dla włoskiego stylu bycia: spotkanie z przyjaciółmi poza domem, najczęściej w atrakcyjnym miejscu przy akompaniamencie czegoś dobrego do picia i do jedzenia.
Trochę historii
Tradycja przygotowania aperitivo związana jest z wytwarzaniem w Turynie przez Antonio Benedetto Carpano od 1786 roku wina aromatyzowanego, nazwanego wermutem. Ten napój staje się symbolem i bazą do aperitivo, znany najpierw w Turynie a następnie w całych Włoszech. Stąd też wszystkie napoje do aperitivo bazują na tym nieco gorzkim smaku. W ostatnich latach powstało wiele wariantów tego napoju, włoskich drinków z innymi alkoholami, sokami owocowymi i dodatkiem wody sodowej i lodu.
Także jeśli chodzi o jedzenie na początku były to rzeczy dość proste jak oliwki, sery, włoska wędlina salami, słone dodatki. Z biegiem czasu zostały bardziej urozmaicane zarówno pod względem smaku, składników jak i wyglądu.
Nazwa
Samo słowo aperitivo pochodzi z łaciny i znaczy “która otwiera” a odnosi się do żołądka, który przez małe ilości drobnych smakołyków i gorzki smak napoju jest pobudzany i przygotowywany do większej ilości jedzenia, czyli do kolacji.
Kiedy?
Aperitivo generalnie odbywa się późnym popołudniem, są miejsca gdzie serwują je od godz. 17.00 i to chyba najwcześniejsza godzina, ale oficjalnie czas na początek aperitivo to godzina 18.00, godzinie kiedy Włosi najczęściej kończą pracę i mogą wskoczyć do baru ze znajomymi. Niekiedy bary wystawiają informację na zewnątrz o godzinie rozpoczęcia aperitivo.
Dla Polaków czas na włoskie aperitivo może pokrywać się z godziną kolacji. Oczywiście należy zaznaczyć, że we Włoszech kolację je się dużo później niż w Polsce, bo od godz. 19.00, ale zazwyczaj jeszcze póżniej – o 20.00 albo nawet o 21.00 (głównie na Południu, gdzie jest cieplejszy klimat).
Gdzie?
Aperitivo organizowane są w barze, choć zwyczaj ten czasami przenosi się też do domu i jest synonimem krótkiego spotkania z zakąskami i jakimś drinkiem lub napojem.
Co do picia?
Na aperitivo, od początku swojego powstania, serwuje się napój alkoholowy – drink. Oczywiście zwyczaj ten uległ pewnym modyfikacjom i obecnie można też wypić napoje w formie bezalkoholowej. Napój jest zawsze schłodzony i podawany z lodem
Napoje alkoholowe: klasycznym drinkiem jest Negroni, choć pije się też być Spritz, Americano, Campari. Niekiedy też pije się wytrawne białe wino (nie czerwone, białe jest bardziej delikatne).
Napoje bezalkoholowe (bevande analcoliche) napoje słodkie, ale z nieco gorzkim posmakiem, gazowane, które dobrze komponują się ze słonymi dodatkami, najbardziej popularne to Crodino, Ginger. Najczęściej nie jest to sok, ale nie jest to wykluczone.
Co do jedzenia?
W barach gdzie podaje się aperitivo na ladzie wystawiane jest na tacach jedzenie. Mogą to być: kawałeczki pizzy, małe kanapki z pastami różnego rodzaju, warzywa konserwowane w occie winnym, sałatki warzywne z majonezem, sery i wędliny krojone w małe kostki, chipsy. Porcje są bardzo małe, tak żeby łatwo było je trzymać w dłoni i zjeść w jednym lub kilku małych kęsach. Zawsze i wyłącznie słone, dopracowane pod względem estetycznym.
W barach są różne zwyczaje: niekiedy klienci sami nakładają sobie na talerze wybrane porcje, niekiedy to kelner przynosi do stolika nałożone na talerz przystawki wraz z kieliszkiem/szklanką wybranego napoju.
We Włoszech unika się picia alkoholu na pusty żołądek, dlatego właśnie przy aperitivo serwowane jest coś do jedzenia. Włoskie aperitivo nie jest regularnym posiłekiem, żeby się najeść, ale żeby posmakować kilka smakołyków na pobudzenie apetytu.
Aperi-cena Apritivo połączone z kolacją
Coraz częściej w wybranych lokalach łączy się ideę aperitivo z kolacją. Bardzo rozpowszechnione w Mediolanie, gdzie ludzie zaraz po pracy w barach spotykają się ze znajomymi i jedzą już kolację. Wygląda to w ten sposób że płaci się z góry stałą cenę, w której zawiera się drink i konsumpcja. Na dużych tacach podawane są różne potrawy, czasami nawet coś ciepłego i każdy nabiera sobie na talerzyk własną porcję. Na ogół apericena to rodzaj bankietu i wszyscy goście zajmują tylko miejsca stojące, są przewidziane wysokie stoliki, gdzie stawia się talerzyki. Można dodatkowo dokupić sobie coś do picia.
